Teng
efni:
Vestfirðir sumar 2001
Reykjafjörður
Ferðast
á Vestfirði
Seinagengið
Heimildir
|
Þórsmörk
Um
Hvítasunnuna 2001 fór Seinagengið Léttir
í Þórsmörk
eða réttara sagt í Goðaland því
gist var í skálum Útivistar í Básum.
Það var pantað fyrir 18 en um 40 mættu! Menn
eru stundurm seinir að taka ákvarðanir í
Genginu. Goðaland er afréttur gengt Þórmörk,
sunnan Krossár og austan Hvannár.
Lagt var af stað á laugardagsmorgun, 2. júní
en leiðangurinn var kvikmyndaður af Braga Reynissyni.
Hópmynd var tekin á Hvolsvelli og þegar farið
var yfir góð vöð. Það voru nokkrar
smáar sprænur á leiðinni en þrjár
stórar hindranir eru fyrir fólksbíla í
Bása, Steinholtsá, Hvanná og Jökullónið.
Leiðin inn í Þórsmörk er aðeins
fær stórum, traustum og aflmiklum bílum en
Krossá er helzta vandmálið. Árið
1986 var byggð göngubrú yfir ánna.
Þegar við komum í Bása byrjaði að
rigna og því var skyggni ekki nógu gott til
ljósmyndatöku.
|
Falljökull
Falljökull - Sést vel úr Fljótshlíð,
hefur minnkað.
"Fyrir þrem árum var skriðjökullinn
upp fyrir kambinn alla leið niður, nú er þarna
svæði sem hann hefur skroppið saman og nær
hann ekki lengur yfir malarkambinn að neðanverðu
héðan frá séð. Það
er eins efst. Þegar ég kom hingað var smáslakki
milli hnjúkanna fyrir ofan Falljökulinn. Nú
er orðið þarna gjögur niður, jökullaust".
Fljótsdalur er innsti dalur í Fljótshlíð.
Runólfur Runólfsson, Morgunblaðið 3.
júní 2001, bls. 10.
|
|
Vaðið
úr Jökullóninu
Þetta er fyrsta hindrunin fyrir fólksbíla
en lítið var í ánni sem rennur úr
Jökullóni fyrir framan Falljökul. Aðstæður
geta fljótt breyst. |
|
Stimpillinn
við vatnamælingar
Gunni Stimpill er að kanna dýpt Jókullónsins
við Falljökul (Gígjökul).
|
|
Seinagengið
Léttir
Hluti af Seinagenginu. Göslarinn, Jón Óskar,
Valdi, Ragga, Stimpillinn og fremst eru Dóri meik og
Tengdó. |
|
Fundur
Valdi, Dóri, Göslarinn, Ragga, Jón Óskar
og Tengdó. |
Í Steinsholti er Innstihaus við Steinsholtsjökul,
annar tveggja skriðjökla, sem falla alveg niður á
jafnsléttu í norðanverðum Fjöllunum.
Hinn skriðjökullinn er Gígjökull, stundum kallaður
Falljökull. Hluti af Innstahaus austanverðum sprakk fram
í janúar 1967 og u.þ.b. 15 milljónir
rúmmetra af grjóti féllu allt að 270 m
niður á jökulinn og ollu gífurlegri flóðbylgju
úr Steinsholtslóni. Hún bar með sér
staksteinana, björg og hnullunga, niður að Markarfljótinu
og rennsli þess mældist 21.000 m³/sek niðri
við brú, þegar það stóð sem
hæst.
|
Stuð
Allt rafmagn fór skyndilega af bíl Dóra
Meik, Jón gaf straum. |
Á
leiðinni var stoppað við Seljalandsfoss
en hægt er að ganga bak við hann og fellur hann af
fornu brimklifi þar sem sjór lá að við
lok ísaldar. Einnig var keyrt fram hjá Nauthúsagili
en það er djúpt og þröngt gljúfragil
skammt fyrir innan Stóru-Mörk, kennt við hjáleiguna
Nauthús er stóð uppi við gilið. Fremst
í gilinu stóð reynitré mikið sem hlaut
frægð fyrir að vera eitt mesta tré á
Íslandi. Helgi var á trénu og stýrði
óhöpppum að skerða það.
Eins sáum við Stóra-Dímon (178 m) grasi
gróið fell úr móbergi og Litla-Dímon
sem er við eystri brúarsporð eldri Markarfljótsbrúar.
Koma þeir við í Njálssögu.
Fell, hæðir eða háar eyjar, er nefnast Díma
eða Dímon, eru á nokkrum stöðum á
landinu. Eru þær venjulega tvær saman. Nafnið
er talið merkja tvífjall og komið úr latínu
"di mondes".
|
Athyglisverður
bjór
Göslarinn kom með alveg nýja línu í
bjórdósum og Bragi varð að ná
því á filmu en til stendur að sýna
þátt um jeppaferðir á Íslandi
á erlendri sjónvarpsstöð. Pólarfilm
stendur á bak við verkefnið. |
|
Ragga
og Dóri Meik
Hér sér í Bása, gróskumiklar
dældir og kinnar inn á milli fellana. Ekki sér
í Útigönguhöfða (805 m) vegna
þoku. |
|
Valahnúkur
Skýjað var og toppur Valahnúks (458 m)
sést ekki en gott útsýni er ofan af
hnúknum. Langidalur er við enda hnúksins
og þar er sæluhús Ferðafélags
Íslands.
Krossá er jökulá sem kemur úr
Krossárjökli í Mýrdalsjökli
og fellur í Markarfljót.
Krossá er oft vatnsmikil og þá mikill
farartálmi á leiðinni inn í Þórsmörk.
Hafa nokkur banaslys orðið í henni síðari
ár. FÍ byggði göngubrú yfir
Krossá undan Valahnjúk sumarið 1986. Er
hún 41 m að lengd.
|
|
Særún
og Básar
Litli fjallgöngumaðurinn að kanna Goðaland.
Húsið næst okkur er snyrtingin, svo kemur
skálinn þar sem skálarvörður
hefur m.a. aðstöðu og efst er svefnskálinn
sem við gistum í. Á fimmta tug manna gisti
á efri hæðinni.
Goðaland er afréttur gengt Þórmörk,
sunnan Krossár og austan Hvannár. Landslag er
stórbrotið í Goðalandi og rísa
þar mörg fell en hæst ber Útigönguhöfða
og Morinsheiði. Básar eru við Krossáraura
gróskumiklar dældir og kinnar inn á milli
fellana. Þar er birkiskógur eins og sést
vel á þessari mynd. |
|
Særún
í Goðalandi
Stórbrotið landslag, kynjamyndir.
Þórsmörk er hálendistunga úr
móbergi vestur frá Mýrdalsjökli
sundurskorin af smádölum, giljum og hvömmum.
Krossá markar Þórsmörk bás
að sunnan en Þröngá og Markarfljót
að norðan. Birkiskógur er mikill í dölunum
og breiðist ört út. Uppblástur hefur
verið allmikill, einkum að vestanverðu.
Nafnið Þórsmöri er komið til af
því að Ásbjörn Reyrketilsson
nam land á Þórsmörk og helgaði
landið Þór.
Árið 1919 rituðu 40 bændur í Fljótshlíð
skógræktarstjóra bréf þar
sem farið var fram á að Skógrækt
ríkisins tæki að sér vörslu Þórsmerkur
og girti landið af því að það
væri í stórhættu vegna uppblásturs.
Var landið afhent Skógræktinni og Mörkin
ásamt nálægum afréttum 1924. Við
friðun tók landið miklum stakkaskiptum, uppblástur
hefur verið haminn að mestu og gróðri hefur
fleygt fram.
Ferðafélag Íslands á sæluhús
í Langadal, Skagfjörðsskála, Austurleið
annað vestan við Húsadal en þar var síðast
búið 1802-1803 og Útivist í Básum. |
Göngukort af Þórsmörk
Heimildir:
Íslands handbókin, Örn og Örlygur 1989
Runólfur
Runólfsson, Morgunblaðið 3. júní
2001, bls. 10
|